Το Ωρολόγιο του Κυρρήστου ανεγέρθηκε από τον Έλληνα αστρονόμο Ανδρόνικο από την Κύρρο της Μακεδονίας (ή Μακεδονικής Συρίας) (α΄ μισό του 1ου αιώνα π.Χ.), ανατολικά του αρχαιολογικού χώρου του μικρού πρόπυλου της Ρωμαϊκής Αγοράς στην Αθήνα. Κατά την πρωτοχριστιανική περίοδο χρησιμοποιήθηκε ως καμπαναριό βυζαντινής εκκλησίας. Κατά τον 15ο αιώνα το μνημείο περιγράφεται από τον περιηγητή Κυριακό Αγκωνίτη ως ναός του Αιόλου.
Κατασκευάστηκε στο χώρο της Ρωμαικής Αγοράς, υπολόγιζε την ώρα και τους ανέμους και λειτουργούσε όλο το 24ωρο.
Εκτιμάται ότι χτίστηκε το 47 π.Χ. Το μοναδικό για την Ελλάδα όσον αφορά στην αρχιτεκτονική του μαρμάρινο κτήριο είναι κατασκευασμένο από πεντελικό μάρμαρο και κάθε μία από τις οκτώ πλευρές έχει μήκος περίπου 3,20 μέτρα και συνολικό ύψος 12 μέτρα, δεν έχει κίονες, ενώ στις ισάριθμες μετόπες του φέρονται ανάγλυφοι οι οκτώ κύριοι άνεμοι, από τους οποίους παίρνει τη λαϊκή ονομασία του, «Αέρηδες». Η στέγη του είναι κωνική κεραμοσκεπής.
Στη κορυφή της στέγης υπήρχε ( δεν σώζεται) ορειχάλκινος ανεμοδείκτης υπό μορφή Τρίτωνα.
Πρόκειται για ένα πυργωτό οκτάγωνο οικοδόμημα από πεντελικό μάρμαρο, μήκους πλευράς 3,20 μέτρων και συνολικού ύψους 12 μέτρων, του οποίου η βάση αποτελείται από τρεις βαθμίδες. Η στέγη του είναι κωνική κεραμοσκεπής. Στη νότια πλευρά φέρει ένα ημικυλινδρικό πρόσκτισμα μικρότερου ύψους ενώ στη ΒΑ και ΒΔ πλευρά φέρει από ένα πρόπυλο με δύο αντιτακτούς κίονες έκαστο.
Στη κορυφή της στέγης υπήρχε ορειχάλκινος ανεμοδείκτης υπό μορφή Τρίτωνα, ο οποίος περιστρεφόμενος έδειχνε, κρατώντας δείκτη, την κατεύθυνση ενός από τους οκτώ κύριους ανέμους. Οι άνεμοι, προσωποποιημένοι, φέρονται ανάγλυφοι να ίπτανται (φτερωτοί) στο άνω μέρος της κάθε πλευράς του πύργου, φέροντας ο καθένας και ιδιαίτερο σύμβολο. Τα ονόματά τους είναι χαραγμένα κάτω από το αντίστοιχο τμήμα του οκταγωνικού γείσου, και είναι: ο Βορρέας (βόρειος), ο Καικίας (βορειοανατολικός), ο Απηλιώτης (ανατολικός), ο Εύρος (νοτιοανατολικός), ο Νότος (νότιος), ο Λιψ (Λίβας, νοτιοδυτικός), ο Ζέφυρος (δυτικός), και ο Σκίρων (βορειοδυτικός). Κάτω δε από κάθε προσωποποίηση, εγχάρακτες ακτίνες κατά διάφορους σχηματισμούς αποτελούσαν αυτούσια ηλιακό ρολόι.
Ειδικότερα για τον υπολογισμό της ώρας σε ανήλιες ημέρες υπήρχε μέσα στο κτίσμα ιδιαίτερη εγκατάσταση υδραυλικού ρολογιού. Αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα πως ο κατασκευαστής του μνημείου συνδύασε τις εφευρέσεις προηγουμένων κατασκευαστών ρολογιού, όπως του Αρχιμήδη, του Κτησίβιου και του Φίλωνα. Μάλιστα, όπως σημειώνει ο Ουάρρωνας, στη νότια πλευρά του οικοδομήματος υπήρχε δοχείο κυλινδρικού σχήματος με νερό που παρεχόταν μέσω αγωγού από πηγή της βόρειας πλευράς της Ακρόπολης. Ο δε Βιτρούβιος ονομάζει το μνημείο αυτό «Πύργο των Ανέμων» και το περιγράφει με πολλές λεπτομέρειες. Τέλος, το μνημείο κατατάσσεται στον κορινθιακό ρυθμό (εκ των κιονοκράνων) ενώ το εσωτερικό του στον δωρικό ρυθμό (βαρύ αυστηρό). Συνέχεια του κτηρίου ΝΑ ήταν το Αγορανομείο επί πολυβάθμιτης μαρμάρινης βάσης.
Πίσω από τον πύργο διακρίνεται το ρολόι του Έλγιν, δεξιά ο Μεντρεσές, και αριστερά το Φετιχιέ τζαμί.
Από την Βικιπαίδεια
Φωτογράφος: James Robertson)
Κατασκευάστηκε στο χώρο της Ρωμαικής Αγοράς, υπολόγιζε την ώρα και τους ανέμους και λειτουργούσε όλο το 24ωρο.
Εκτιμάται ότι χτίστηκε το 47 π.Χ. Το μοναδικό για την Ελλάδα όσον αφορά στην αρχιτεκτονική του μαρμάρινο κτήριο είναι κατασκευασμένο από πεντελικό μάρμαρο και κάθε μία από τις οκτώ πλευρές έχει μήκος περίπου 3,20 μέτρα και συνολικό ύψος 12 μέτρα, δεν έχει κίονες, ενώ στις ισάριθμες μετόπες του φέρονται ανάγλυφοι οι οκτώ κύριοι άνεμοι, από τους οποίους παίρνει τη λαϊκή ονομασία του, «Αέρηδες». Η στέγη του είναι κωνική κεραμοσκεπής.
Στη κορυφή της στέγης υπήρχε ( δεν σώζεται) ορειχάλκινος ανεμοδείκτης υπό μορφή Τρίτωνα.
Πρόκειται για ένα πυργωτό οκτάγωνο οικοδόμημα από πεντελικό μάρμαρο, μήκους πλευράς 3,20 μέτρων και συνολικού ύψους 12 μέτρων, του οποίου η βάση αποτελείται από τρεις βαθμίδες. Η στέγη του είναι κωνική κεραμοσκεπής. Στη νότια πλευρά φέρει ένα ημικυλινδρικό πρόσκτισμα μικρότερου ύψους ενώ στη ΒΑ και ΒΔ πλευρά φέρει από ένα πρόπυλο με δύο αντιτακτούς κίονες έκαστο.
Ειδικότερα για τον υπολογισμό της ώρας σε ανήλιες ημέρες υπήρχε μέσα στο κτίσμα ιδιαίτερη εγκατάσταση υδραυλικού ρολογιού. Αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα πως ο κατασκευαστής του μνημείου συνδύασε τις εφευρέσεις προηγουμένων κατασκευαστών ρολογιού, όπως του Αρχιμήδη, του Κτησίβιου και του Φίλωνα. Μάλιστα, όπως σημειώνει ο Ουάρρωνας, στη νότια πλευρά του οικοδομήματος υπήρχε δοχείο κυλινδρικού σχήματος με νερό που παρεχόταν μέσω αγωγού από πηγή της βόρειας πλευράς της Ακρόπολης. Ο δε Βιτρούβιος ονομάζει το μνημείο αυτό «Πύργο των Ανέμων» και το περιγράφει με πολλές λεπτομέρειες. Τέλος, το μνημείο κατατάσσεται στον κορινθιακό ρυθμό (εκ των κιονοκράνων) ενώ το εσωτερικό του στον δωρικό ρυθμό (βαρύ αυστηρό). Συνέχεια του κτηρίου ΝΑ ήταν το Αγορανομείο επί πολυβάθμιτης μαρμάρινης βάσης.
Πίσω από τον πύργο διακρίνεται το ρολόι του Έλγιν, δεξιά ο Μεντρεσές, και αριστερά το Φετιχιέ τζαμί.
Από την Βικιπαίδεια
Φωτογράφος: James Robertson)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου